Żywność bezpieczna to taka, która nie stanowi zagrożenia dla zdrowia człowieka. Dla wielu kluczowy jest smak, ale bez wątpienia to bezpieczeństwo można uznać za najważniejszą cechę żywności. Aby można było mówić o jego zapewnieniu, kierujący przedsiębiorstwami działającymi w branży spożywczej muszą stosować systemy jakości żywności.

Co trzeba a co można działając w obrocie żywności?

Podstawowym systemem jakości żywności jest system HACCP. Wdrożenie i stosowanie jego zasad jest obligatoryjne w małych, średnich i dużych firmach. Wynika to z rozporządzenia 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie higieny środków spożywczych. Komisja Kodeksu Żywnościowego FAO/WHO opracowała zasady dotyczące praktyk higienicznych i produkcyjnych.

Są one podstawowymi, a więc stanowiącymi konieczne minimum, zasadami obowiązującymi podmioty działające w branży spożywczej.  Zostały określone w systemie HACCP – Hazard Analysis and Critical Control Point. Należą do nich:

1. Przeprowadzenie analizy zagrożeń.
2. Określenie krytycznych punktów kontroli (CCP).
3. Ustanowienie granic lub inaczej limitów krytycznych.
4. Ustanowienie systemu monitorowania CCP.
5. Ustanowienie działań koniecznych do podjęcia w razie przekroczenia granic krytycznych tj. działań korygujących.
6. Ustanowienie procedur weryfikacji efektywności HACCP.
7. Ustanowienie sposobu dokumentowania procedur i zapisów odnoszących się do niniejszych zasad.

Zasady te realizuje się za pomocą działań podzielonych na etapy (etapy wdrożenia HACCP).

Aby ujednolicić zasady panujące w poszczególnych krajach rynku wspólnotowego, opracowano normę ISO 22000 (nieobligatoryjną), która wykorzystuje zasady Kodeksu HACCP.  Firmy, które go wdrożyły, utrzymują i doskonalą system w swoich strukturach, ale dzięki normie odbywa się to w sposób bardziej usystematyzowany (ujednolicony).

Po co robić więcej niż wymaga prawo?

Zarówno zasady, jak i etapy wdrażania opisane w Kodeksie Żywnościowym (ang. Codex Alimentarius), pozostawiają dużą swobodę interpretacyjną powodując szereg rozbieżności. Te z kolei skutkują stosowaniem różnorakich praktyk, co nie leży w interesie współpracujących ze sobą firm, a niekiedy wręcz nastręcza wielu trudności, które nie sprzyjają swobodnemu przepływowi towarów i usług. W miarę upływu czasu okazało się, że podstawowe wytyczne określone w Codex Alimentarius to za mało i niektóre kraje postanowiły wypracować własne zbiory zasad, precyzując lub rozszerzając niektóre kwestie.  Przykładem jest opracowany przez British Retail Consortium Global Standard for Food Safety (BRC) czy niemiecki International Food Standard (IFS). Oba standardy zawierają podobne wytyczne, choć można znaleźć kilka istotnych różnic.

Niektóre z polskich firm, aby lepiej dostosować się do wymagań rynku zagranicznego i nawiązać współpracę, stosują wyższe wymagania – wynikające właśnie ze standardów takich jak IFS,  BRC czy GLOBAL GAP lub też właśnie z norm np. ISO 22000 czy  ISO 9001.

Czym zatem jest identyfikowalność w łańcuchu dostaw?

System identyfikowalności, dzięki skrupulatnie prowadzonym zapisom, pozwala precyzyjnie prześledzić drogę poszczególnych składników gotowego produktu, w tym także jego opakowania. Taki sposób prowadzenia dokumentacji pozwala na wykrycie niezgodności i zapobiega nieprzyjemnym konsekwencjom, takim jak np. zatrucie pokarmowe. Kierujący zakładem spożywczym są zobowiązani do zapewnienia, że żywność, którą wprowadzają na rynek, jest bezpieczna, zatem w ich interesie leży dbałość o zapewnienie identyfikowalności na każdym etapie produkcji, ale też na etapie przyjęcia czy zbytu towarów.

Dlaczego wprowadziliśmy usługę Traceability Check?

Spełnianie wysokich standardów, zapewnienie identyfikowalności i możliwość udowodnienia, że żywność jest całkowicie bezpieczna, otwiera firmie drogę na nowe rynki, w tym rynki zagraniczne. Naszym celem jest wsparcie przedsiębiorstw w ich działalności zagranicznej, dlatego zdecydowaliśmy się wprowadzić kilka bezpłatnych usług weryfikacji ich systemów jakości Traceability Check. Realizujemy je na terenie województwa podlaskiego. Chcemy, by zwłaszcza ci, którzy jeszcze czują się niepewnie, mieli okazję skonsultować swoje wątpliwości. Obiektywne spojrzenie z zewnątrz może stać się wartościowym wsparciem tam, gdzie utarte schematy działania rozgościły się na stałe. Pozwala dostrzec pole do zmian, uświadomić sobie, co działa właściwie, a co należy usprawnić, ulepszyć.

Wprowadzenie zmian może być proste i bezkosztowe, ale bywa i tak, że wymaga pomocy z zewnątrz. Nasz Ośrodek Enterprise Europe Network przy Podlaskiej Fundacji Rozwoju Regionalnego współtworzący konsorcjum Enterprise Europe Network Polska Wschodnia  pomaga lokalnym firmom  oferując własne instrumenty wsparcia, a kiedy one nie wystarczają – szuka satysfakcjonujących rozwiązań gdzie indziej, w konkursach i programach zarówno na szczeblu regionalnym, krajowym, jak i międzynarodowym.

Kto może się zgłosić do naszej usługi? Dlaczego to usługa premium?

Usługę Traceability Check kierujemy do mikro, małych i średnich firm z województwa podlaskiego, które działają w branży spożywczej i chcą przeprowadzić bezstresowy audyt identyfikowalności i przygotować się do audytów jednostek certyfikujących.

Traceability Check to zaawansowana usługa, która wymaga przygotowania się do realizacji poprzez analizę informacji o firmie, następnie spotkania, a później analizy danych i przygotowanie raportu. W jednym roku możemy zrealizować tylko kilka tego typu usług, dlatego nie zastanawiaj się długo – zarezerwuj swoje miejsce i czuj się pewniej w obszarze, w którym działasz!

Jak wygląda realizacja usługi?

Usługa składa się z kilku etapów:

1. Spotkanie otwierające
2. Przegląd dokumentów
3. Zbieranie i weryfikacja informacji
4. Przygotowanie do spotkania zamykającego
5. Spotkanie zamykające
6. Sfinalizowanie raportu

Po realizacji usługi, firma otrzymuje od nas raport.

Co można zyskać dzięki tej usłudze?

Test identyfikowalności oferowany w ramach usługi Traceability Check:

• pozwala zweryfikować identyfikowalność procesów realizowanych w firmie;
• pozwala w porę wykryć nieprawidłowości i określić pola do poprawy;
• pozwala na weryfikację „gotowości audytowej” podmiotom, które przygotowują się do audytu przeprowadzanego przez akredytowane jednostki certyfikujące czy sieci handlowe;
• jest metodą bezstresową – nie pociąga za sobą żadnych konsekwencji, jakie może nieść audyt zewnętrzny w przypadku stwierdzonych uchybień;
• stanowi doskonałą okazję do treningu umiejętności personelu organizacji;
• angażuje, zachęca i motywuje do posiadania dobrej orientacji w wewnętrznych procedurach pracowników każdego szczebla,
• przebiega w przyjaznej atmosferze, stanowiącej właściwy grunt do doskonalenia, będącego nieodłącznym elementem każdego systemu zarządzania jakością,
• stanowi okazję do konstruktywnej rozmowy i umożliwia wymianę doświadczeń pracowników organizacji.

Wyniki audytu przekazywane są firmie w formie raportu zawierającego wykryte niezgodności i rekomendacje dotyczące rozwiązań dla obszarów wymagających usprawnień, dedykowane propozycje działań, których wdrożenie przyczyni się do poprawy w zakresie zarzadzania jakością.

Dane z testu identyfikowalności oraz raport zawierający rekomendacje są objęte tajemnicą i przekazywane są do wglądu jedynie przedsiębiorcy.

Działasz w branży spożywczej w województwie podlaskim i chcesz, żebyśmy przeprowadzili bezpłatny audyt identyfikowalności w Twojej Firmie? Skontaktuj się z nami!

Iwona Siembida

Podlaska Fundacja Rozwoju Regionalnego
E: siembida@pfrr.pl
T: +48 572243183

Autorka artykułu:

Iwona Siembida

Główny specjalista ds. produktów MŚP

Podlaska Fundacja Rozwoju Regionalnego