Przedsiębiorcy z całej Polski z niecierpliwością oczekiwali na ogłoszenie konkursów z nowej perspektywy finansowej. Od 21 lutego firmy mogą składać wnioski o dofinansowanie projektów w ramach Ścieżki Smart pierwszego konkursu w ramach nowego programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki na lata 2021-2027 (FENG) o łącznym budżecie ponad 5 miliardów PLN (w kolejnych naborach budżety będą dużo mniejsze).
Ścieżka SMART – jako swój główny cel definiuje rozwijanie i wzmacnianie zdolności badawczych oraz innowacyjnych w przedsiębiorstwach poprzez realizację prac B+R i wdrożenie innowacji.
Poniżej najważniejsze informacje dotyczące Ścieżki Smart.
O dofinansowanie w ramach działania mogą ubiegać się mikro, mali i średni przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Uwaga! – nie ma wymogu minimalnego okresu prowadzenia działalności gospodarczej przez wnioskodawcę. Ważne aby na dzień składania wniosku firma była wpisana do odpowiednego rejestru (KRS, CEiDG).
Dobra wiadomość dla dużych firm!
Ścieżka SMART skierowana jest również do dużych przedsiębiorstw, planujących realizację kompleksowych projektów z zakresu: prac B+R, wdrożeń innowacji, rozwoju infrastruktury B+R, internacjonalizacji, rozwoju kompetencji pracowników i osób zarządzających przedsiębiorstwem, cyfryzacji i zazieleniania działalności przedsiębiorstw. W przypadku dużych firm realizacja modułu B+R jest obligatoryjna. Pozostałe moduły przedsiębiorstwo może realizować w zależności od potrzeb i specyfiki projektu. Wdrożenie wyników modułu B+R może być sfinansowane w ramach modułu wdrożenia innowacji albo z własnych środków.
MŚP składają wnioski do Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP). Alokacja na pierwszy konkurs to aż 4,45 mld PLN. Duże przedsiębiorstwa składają wnioski do Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBR). Alokacja na pierwszy konkurs to 667 mln PLN. Kolejne rundy naborów uruchamiane będą w ciągu roku, aż do 31 października 2023 r.
Ścieżka SMART to jeden projekt, który może składać się maksymalnie z 7 modułów.
Jakie koszty kwalifikują się do dofinansowania w ramach poszczególnych modułów ?
Zarówno rodzaj wydatków, jakie firma będzie mogła pokryć z Projektu jak i wartość dofinansowania tych wydatków będzie uzależniona od modułów, jakie zostaną wybrane przez firmę.
Uwaga! – W przypadku firm z sektora MŚP obligatoryjnie należy wybrać co najmniej jeden z dwóch modułów (moduł wdrożenie innowacji, moduł infrastruktura B+R). Duże firmy, o czym pisałam wcześniej, realizują moduł B+R obligatoryjnie. Przedsięwzięcie badawczo-rozwojowe mogą dodatkowo uzupełnić o dowolną liczbę pozostałych modułów fakultatywnych, w zależności od potrzeb i specyfiki projektu. Realizacja modułów może być ze sobą powiązana lub mogą być realizowane niezależnie.
Podejście modułowe do projektów w ramach Ścieżki SMART jest dużą zmianą w stosunku do podejścia stosowanego we wcześniejszych perspektywach finansowych – dzięki nowemu podejściu możliwe jest finansowanie wydatków, które wynikają ze strategii rozwojowej firmy i z realnych potrzeb przedsiębiorcy.
Moduł B+R –uzyskanie dofinansowania (dotacja bezzwrotna) na realizację prac B+R w celu doprowadzenia do opracowania innowacji produktowej lub innowacji w procesie biznesowym dotyczącej funkcji działalności przedsiębiorstwa w zakresie produkcji wyrobów lub usług.
Uwaga! – innowacja co najmniej na poziomie rynku krajowego.
Dofinansowanie – w zależności od statusu przedsiębiorstwa – do 80% kosztów badań przemysłowych i do 60% kosztów prac rozwojowych. W przypadku ujęcia w projekcie modułu B+R musi stanowić on co najmniej 20% kosztów kwalifikowalnych przedsięwzięcia. W przypadku modułu B+R realizowanego przez duże przedsiębiorstwo minimalna wartość kosztów kwalifikowalnych tego modułu musi wynieść 1 mln PLN.
Moduł Wdrożenie innowacji – obejmuje dofinansowanie (dotacja warunkowa- częściowo zwrotna) na wdrożenie w działalności przedsiębiorstwa wyników prac B+R w formie innowacyjnych produktów, usług, procesów. Podobnie, jak w przypadku modułu B+R, innowacja co najmniej w skali rynku polskiego. Dofinansowanie do 70% kosztów netto – w zależności od statusu przedsiębiorstwa i lokalizacji inwestycji – zgodnie z mapą pomocy regionalnej na lata 2022-2027.
Moduł Infrastruktura B+R – obejmuje dofinansowanie (dotacja bezzwrotna) na inwestycję w infrastrukturę badawczo-rozwojową niezbędną do realizacji agendy badawczej. Dofinansowanie do 70% kosztów netto – w zależności od statusu przedsiębiorstwa i lokalizacji inwestycji – zgodnie z mapą pomocy regionalnej na lata 2022-2027.
Moduł Cyfryzacja – obejmuje dofinansowanie (dotacja bezzwrotna) na inwestycje związane z zastosowaniem rozwiązań cyfrowych w przedsiębiorstwie (cyfryzacja produkcji, procesów, produktów).
Uwaga! – w tym module innowacja na poziomie przedsiębiorstwa.
Dofinansowanie do 70% kosztów netto – w zależności od statusu przedsiębiorstwa i lokalizacji inwestycji – zgodnie z mapą pomocy regionalnej na lata 2022-2027.
Moduł Zazielenienie przedsiębiorstw – obejmuje dofinansowanie (dotacja bezzwrotna) na inwestycje dotyczące m.in. wprowadzenia lepszej gospodarki odpadami, zwiększenia efektywności energetycznej, zmniejszenia emisji zanieczyszczeń do atmosfery, wprowadzenia bardziej wydajnej gospodarki materiałowej. Podobnie, jak w module cyfryzacja, innowacja w skali przedsiębiorstwa. Dofinansowanie do 70% kosztów netto – w zależności od statusu przedsiębiorstwa, lokalizacji inwestycji i typu planowanego przedsięwzięcia ekologicznego.
Moduł Internacjonalizacja – obejmuje dofinansowanie (dotacja bezzwrotna) na promocję zagraniczną produktów lub uzyskanie ochrony praw własności przemysłowej. Dofinansowanie do 50% kosztów netto. Moduł Internacjonalizacja może stanowić do 20% kosztów kwalifikowalnych modułu obowiązkowego.
Moduł Kompetencje – obejmuje dofinansowanie (dotacja bezzwrotna) na doskonalenie kompetencji pracowników i osób zarządzających w zakresie realizowanego projektu, nabywanie nowych kwalifikacji, szkolenia. Dofinansowanie do 70% kosztów netto – w zależności od statusu przedsiębiorstwa. Moduł Kompetencje może stanowić do 15% kosztów kwalifikowalnych modułu obowiązkowego.
Te, które w ramach projektu uwzględniać będą: realizację modułu B+R, innowacje na poziomie kraju z potencjałem do transformacji rynku lub wykreowania nowego rynku, eko-innowacje na poziomie kraju, innowacje cyfrowe na poziomie kraju, innowacje społeczne, współpracę z organizacją badawczą lub organizacją pozarządową.
Na uwagę zasługuje to, iż w ramach ogłoszonego naboru dla MŚP alokacja wynosi aż 4,45 mld PLN. Przy takim budżecie istnieje szansa, że wszystkie pozytywnie ocenione wnioski będą mogły otrzymać dofinansowanie. W kolejnych rundach dostępna alokacja będzie już pięciokrotnie mniejsza – niecałe 900 mln PLN. Przedsiębiorcy zatem będą musieli walczyć o pozyskanie jak największej liczby punktów w kryteriach rankingujących. Niewykluczone więc, że w kolejnych rundach Ścieżki SMART wsparcie będą mogły otrzymać wyłącznie przedsięwzięcia badawczo-rozwojowe – z uwagi na znaczne preferencje punktowe.
Bardzo pozytywnym aspektem w przygotowanej umowie o dofinansowanie są zapisy waloryzacyjne chroniące przed inflacją i wzrostem cen – przewidują one możliwość zmiany wysokości dofinansowania np. w przypadku zmiany cen towarów i usług związanych z realizacją projektu. Poziom zmiany ceny uprawniający do zmiany wysokości dofinansowania ustalono na 15% w stosunku do poziomu cen tych samych towarów i usług z dnia złożenia wniosku o dofinansowanie. Wniosek o zmianę wysokości kosztów będzie można jednak złożyć nie wcześniej niż po upływie 12 miesięcy od dnia zawarcia umowy.
Na końcu warto przytoczyć definicję badań przemysłowych i prac rozwojowych ze względu na to, iż główny cel ścieżki Smart to rozwijanie i wzmacnianie zdolności badawczych oraz innowacyjnych w przedsiębiorstwach poprzez realizację prac B+R i wdrożenie innowacji.
Jako badania przemysłowe i prace rozwojowe rozumiemy badania przemysłowe i eksperymentalne prace rozwojowe, o których mowa w art. 2 pkt 85 i 86 rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (dalej w treści kryteriów: Rozporządzenie KE nr 651/2014): 9
✓ badania przemysłowe – oznaczają badania planowane lub badania krytyczne mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności celem opracowania nowych produktów, procesów lub usług, lub też wprowadzenia znaczących ulepszeń do istniejących produktów, procesów lub usług. Uwzględniają one tworzenie elementów składowych systemów złożonych i mogą obejmować budowę prototypów w środowisku laboratoryjnym lub środowisku interfejsu symulującego istniejące systemy, a także linii pilotażowych, kiedy są one konieczne do badań przemysłowych, a zwłaszcza uzyskania dowodu w przypadku technologii generycznych.
✓ eksperymentalne prace rozwojowe – oznaczają zdobywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności z dziedziny nauki, technologii i biznesu oraz innej stosownej wiedzy i umiejętności w celu opracowywania nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług. Mogą one także obejmować na przykład czynności mające na celu pojęciowe definiowanie, planowanie oraz dokumentowanie nowych produktów, procesów i usług. Prace rozwojowe mogą obejmować opracowanie prototypów, demonstracje, opracowanie projektów pilotażowych, testowanie i walidację nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług w otoczeniu stanowiącym model warunków rzeczywistego funkcjonowania, których głównym celem jest dalsze udoskonalenie techniczne produktów, procesów lub usług, których ostateczny kształt zasadniczo nie jest jeszcze określony. Mogą obejmować opracowanie prototypów i projektów pilotażowych, które można wykorzystać do celów komercyjnych, w przypadku gdy prototyp lub projekt pilotażowy z konieczności jest produktem końcowym do wykorzystania do celów komercyjnych, a jego produkcja jest zbyt kosztowna, aby służył on jedynie do demonstracji i walidacji. Eksperymentalne prace rozwojowe nie obejmują rutynowych i okresowych zmian wprowadzanych do istniejących produktów, linii produkcyjnych, procesów wytwórczych, usług oraz innych operacji w toku, nawet jeśli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Sieć Enterprise Europe Network udziela szczegółowych informacji na temat dostępnych konkursów. Zapraszamy do kontaktu: Karolina Oblacewicz, kom. 515 826 333.
powrót